Używanie cudzego dzieła lub jego fragmentów pod własnym nazwiskiem nazywa się naruszeniem praw autorskich. Postępowanie to jest karalne, a osoba dopuszczająca się takiego czynu zazwyczaj jest zobowiązana do wypłaty rekompensaty na rzecz autora. Kiedy można mówić o naruszeniu praw autorskich i jakie kary przewiduje za nie polskie prawo? Tego dowiesz się z poniższego artykułu.
Przykłady naruszenia praw autorskich
Naruszenie majątkowych praw autorskich najlepiej można wyjaśnić na przykładach. Sytuacja taka może zaistnieć wtedy, gdy dana osoba wykorzystała utwór poza zakresem dozwolonego użytku. Co więcej, nie uzyskała odpowiedniego zezwolenia – przeniesienia praw lub licencji. Postępowanie takie może wiązać się z przykrymi konsekwencjami prawnymi, niezależnie od tego czy osoba naruszyła prawa autorskie świadomie czy nie.
W niektórych przypadkach wykorzystanie utworu może być prawnie dozwolone. Są to przede wszystkim sytuacje, gdy:
- dana osoba uzyskała licencję na wykorzystanie całości bądź części utworu,
- skorzystała z przeniesienia majątkowych praw autorskich,
- podpisała umowę najmu lub użyczenia utworu,
- w ramach użytku dozwolonego.
Naruszenie wyżej wymienionych praw może wywoływać określone konsekwencje prawne i skutkować odpowiedzialnością karną bądź cywilną.
Jak można naruszyć prawa autorskie?
Do naruszenia praw autorskich dochodzi dosyć często. Może mieć ono charakter bezpośredni lub pośredni. Sytuacji takich jest wiele i nie sposób wymienić je wszystkie, ale można w tym miejscu podać kilka istotnych przykładów. Pracownicy Kancelarii Olgi Zubrzyckiej wymieniają niedozwolone powielanie lub kopiowanie:
- książek i ich fragmentów,
- utworów muzycznych,
- filmów,
- gier.
Najczęściej popełnianym rodzajem wykroczenia jest plagiat. Jest to bezprawne przypisanie sobie autorstwa danego utworu. Przestępstwo popełnia także osoba, która odtwarza dzieło publicznie bez zgody autora, nawet jeśli dysponuje oryginałem. Z plagiatem często można spotkać się podczas pisania prac licencjackich i magisterskich. Dlatego też studenci, którzy je piszą są skrupulatnie kontrolowani i sprawdzani pod tym kątem. Za naruszenie praw autorskich grożą często wysokie kary. Osoba wykorzystująca utwór w sposób niedozwolony może zapłacić wysokie odszkodowanie.
